ਦੁਨੀਆਂ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਅਜਿਹਾ ਦੇਸ਼ ਵੀ ਹੈ ਜਿੱਥੇ ਇਸ ਸਮੇਂ ਸਾਲ 2013 ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ। ਇਹ ਇਥੋਪੀਆ ਨਾਂ ਦਾ ਇੱਕ ਅਫ਼ਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇਥੋਪੀਆਈ ਕੈਲੰਡਰ 7 ਸਾਲ, 3 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦੁਆਰਾ ਵਿਸ਼ਵ ਕੈਲੰਡਰ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦਾ ਹੈ।
ਇਹ ਅਫਰੀਕੀ ਦੇਸ਼ ਹੋਰ ਵੀ ਕਈ ਪੱਖਾਂ ਤੋਂ ਪੂਰੀ ਦੁਨੀਆ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਹੈ। ਜਿੱਥੇ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ 12 ਮਹੀਨੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ, ਉੱਥੇ ਇਸ ਦੇਸ਼ ਵਿੱਚ 13 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਸਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ। ਇਥੋਪੀਆ ਦੀ ਆਬਾਦੀ ਲਗਭਗ 8.5 ਮਿਲੀਅਨ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਅਫਰੀਕਾ ਦਾ ਦੂਜਾ ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਧ ਆਬਾਦੀ ਵਾਲਾ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇਥੋਪੀਆਈ ਕੈਲੰਡਰ ਗ੍ਰੈਗੋਰੀਅਨ ਕੈਲੰਡਰ ਤੋਂ ਤਕਰੀਬਨ ਸਾਢੇ ਅੱਠ ਸਾਲ ਪਿੱਛੇ ਹੈ। ਇੱਥੇ ਨਵਾਂ ਸਾਲ 1 ਜਨਵਰੀ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਸਗੋਂ 11 ਸਤੰਬਰ ਨੂੰ ਲੋਕ ਨਵਾਂ ਸਾਲ ਮਨਾਉਂਦੇ ਹਨ।
ਗ੍ਰੇਗੋਰੀਅਨ ਕੈਲੰਡਰ ਸਾਲ 1582 ਵਿੱਚ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਇਆ ਸੀ। ਇਸ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਈਥੋਪੀਆ ਵਿੱਚ ਜੂਲੀਅਨ ਕੈਲੰਡਰ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ।ਕੈਥੋਲਿਕ ਚਰਚ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਨਵੇਂ ਕੈਲੰਡਰ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਕੀਤਾ। ਪਰ ਕਈ ਦੇਸ਼ਾਂ ਨੇ ਇਸ ਕੈਲੰਡਰ ਨੂੰ ਸਵੀਕਾਰ ਨਹੀਂ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਇਸ ਦਾ ਵਿਰੋਧ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਇਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਇਥੋਪੀਆ ਵੀ ਸ਼ਾਮਲ ਸੀ।ਇਥੋਪੀਅਨ ਆਰਥੋਡਾਕਸ ਚਰਚ ਦੀ ਪਾਲਣਾ ਕਰਦੇ ਹਨ। ਈਸਾ ਪੂਰਵ 7 ਵਿੱਚ ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਦਾ ਜਨਮ ਹੋਇਆ, ਜਿਸ ਅਨੁਸਾਰ ਕੈਲੰਡਰ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਸ਼ੁਰੂ ਹੋਈ। ਜਦੋਂ ਕਿ ਦੂਜੇ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿੱਚ ਈਸਾ ਮਸੀਹ ਦਾ ਜਨਮ ਈਸਵੀ 1 ਵਿੱਚ ਮੰਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਇਸ ਕਾਰਨ ਇੱਥੇ ਕੈਲੰਡਰ ‘ਚ ਸਾਲ 2013 ਚੱਲ ਰਿਹਾ ਹੈ ਜਦਕਿ ਦੁਨੀਆਂ ‘ਚ 2022 ਦੀ ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੋ ਚੁੱਕੀ ਹੈ। ਇਥੋਪੀਆਈ ਕੈਲੰਡਰ ਵਿੱਚ 13 ਮਹੀਨਿਆਂ ਦਾ ਇੱਕ ਸਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ 12 ਮਹੀਨੇ 30 ਦਿਨਾਂ ਦੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇੱਥੇ ਪਿਛਲੇ ਮਹੀਨੇ ਨੂੰ ਪਗਯੁਮ ਕਿਹਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਪੰਜ ਜਾਂ ਛੇ ਦਿਨ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਇਹ ਮਹੀਨਾ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਿਨਾਂ ਨੂੰ ਜੋੜ ਕੇ ਬਣਾਇਆ ਗਿਆ ਹੈ ਜੋ ਸਾਲ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵਿੱਚ ਨਹੀਂ ਹਨ। ਸਭ ਤੋਂ ਵੱਡੀ ਖਾਸੀਅਤ ਇਹ ਹੈ ਕਿ ਯੂਨੈਸਕੋ ਵਰਲਡ ਹੈਰੀਟੇਜ ਸਾਈਟ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਜ਼ਿਆਦਾਤਰ ਸਥਾਨ ਇਥੋਪੀਆ ਤੋਂ ਹਨ। ਦੁਨੀਆਂ ਭਰ ਤੋਂ ਲੋਕ ਇਸ ਜਗ੍ਹਾ ਦੀ ਖੂਬਸੂਰਤੀ ਦੇਖਣ ਆਉਂਦੇ ਹਨ।
*ਮੁਖਵਿੰਦਰ ਚੋਹਲਾ ਮਰਹੂਮ*
*ਚਲੰਤ ਜਸਪਾਲ ਬਾਸਰਕੇ*
Author: Gurbhej Singh Anandpuri
ਮੁੱਖ ਸੰਪਾਦਕ